TBMM’nin 100. Yılı

Özel Sayısı

Ocak – Nisan 2020

  • Sayı

    111-112
  • Cilt Adedi

    2
  • Sayfa

    1.060
  • Makale

    81

Konu Başlıkları

  • Millî Mücadele ve TBMM’ye Giden Yol
  • Kurucu Meclis Dönemi ve Cumhuriyetin İlanı
  • TBMM, Demokrasi ve Millî Egemenlik
  • I. ve II. Dönem TBMM’nin Ulusal ve Uluslararası Bazı Faaliyetleri
  • Çeşitlemeler
  • Bibliyografya Çalışmaları
  • 1. Dönem TBMM Albümü

‘EGEMENLİK KAYITSIZ ŞARTSIZ MİLLETİNDİR’

Türkiye Cumhuriyeti Devleti; tarih sahnesinde binlerce yıldır var olan, çok zengin bir kültür ve medeniyete sahip, çok sayıda devlet kurmuş Türk milletinin en son ve en değerli eseridir. O, bir “Cihan Devleti”nin varisi; enbiyalar, evliyalar, şehitler yatağı mübarek vatanımızda kurduğumuz ve üzerine titrediğimiz, ilelebet payidar olacak bir “Devlet-i Ebed Müddet”tir.

 

Yeni Türkiye Stratejik Araştırma Merkezi olarak, TBMM’nin kuruluşunun 100. Yılı hatırasına özel bir sayı hazırladık. Bu sayımızda yazıları ile bizi şereflendiren Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’a müteşekkiriz.

 

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanımız Sayın Prof. Dr. Mustafa ŞENTOP’a özel sayımıza gösterdikleri ilgi ve makaleleri için şükran borçluyuz.

 

Yüce Meclisimizin eski Başkanlarından Sayın Hüsamettin CİNDORUK’a, Sayın Hikmet ÇETİN’e, Sayın Mehmet Ali ŞAHİN’e, Sayın Cemil ÇİÇEK’e, Sayın İsmet YILMAZ’a, Sayın İsmail KAHRAMAN’a, Sayın Binali YILDIRIM’a ve sayın başkanvekillerimize değerli yazıları için şükranlarımızı sunuyoruz.

 

Ayrıca, tarihe ışık tutan makaleleri ile bize destek veren sayın milletvekillerimize ve çok değerli akademisyenlerimize, araştırmacılarımıza, yazarlarımıza ve dostlarımıza katkılarından dolayı teşekkürlerimizi sunuyoruz.

 

İki ciltlik bu özel sayıda 80 makale ile Millî Mücadele döneminden günümüze TBMM çeşitli başlıklar altında incelenmektedir.

 

Ayrıca 1945 yılında TBMM’nin 25. yılı anısına basılan “1. Dönem TBMM Albümü” de dergide yer almaktadır.

İçindekiler

1. Cilt

TBMM 1- 111. sayı

 

Recep Tayyip Erdoğan

Millî İradenin Üstünlüğü ve Meclis Vazgeçilmezimizdir / 7

 

Mustafa Şentop

Yüzüncü Yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi: Geçmişten Ebediyete / 11

 

Binali Yıldırım

Nice 100’üncü Yıllara / 15

 

İsmail Kahraman

Dünden Bugüne Meclisimiz / 18

 

İsmet Yılmaz

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve TBMM / 24

 

Cemil Çiçek

TBMM Meclislerden Bir Meclis Değildir / 29

 

Mehmet Ali Şahin

TBMM Yüz Yaşında / 33

 

Hikmet Çetin

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Yüzüncü Yıldönümü / 35

 

Hüsamettin Cindoruk

En Değerli Siyasi Varlığımız Millet Meclisimizdir / 38

 

Millî Mücadele ve TBMM’ye Giden Yol

Sami Selçuk

Atatürk’ün Ülküsü: “Cumhuriyet”ten Demokrasiye / 40

Şakir Akça

100. Yılda Bazı Değerlendirmeler / 82

 

Vecdi Gönül

Asırlık Çınar: TBMM / 86

 

İhsan Güneş

Meclis-i Mebusan’dan Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne / 90

 

Cezmi Eraslan

Fevkalade Zamanların Meclisi, I. TBMM’nin Türk Devlet Düşüncesindeki Yeri ve Önemi / 102

Kenan Olgun

1908 Meclis-i Mebusanı Hakkında Bir Değerlendirme / 114

Salih Mercan

İmparatorluk Meclisinden Cumhuriyet Meclisine / 133

 

Ferudun Ata

İstanbul Hükümeti’nin TBMM’nin Açılışına Yönelik Hukukî Tepkisi: Nemrut Mustafa Paşa Mahkemesi ve Faaliyetleri / 173

 

Cemal Avcı – Yakup Oflar

Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı’ndan Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Katılan Milletvekilleri / 192

 

Ümmügülsüm Candeğer

İngiliz Yıllık Raporlarına Göre 1919 Yılında Osmanlı Devleti / 200

 

Berkan Karagöz

Maliye Bilimi Açısından Kurucu Meclis Döneminin Değerlendirilmesi / 216

 

Bülent Atalay

Türk Millî Mücadelesinin Arifesinin ve Mukaddimesinin Bazı Tabirler ve Mefhumlarla Tetkikine Dair Bir Deneme / 226

 

Arslantürk Akyıldız

TBMM ve Doğu Hareketi / 242

 

Ömer Ali Keskin

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Kuruluşuna Giden Süreçte Dünya, Güç Dengeleri ve Siyasi Durum / 252

 

Döndü Çavdar

Millî Mücadelemizin Kadın Kahramanları / 266

 

Bülent Atalay

Türk Ortodoksları’nın Türk Millî Mücadelesi’nde Yeri ve Önemi / 282

 

Işıtan Anıl

Meclisin Açılışı / 292

 

Kurucu Meclis Dönemi ve Cumhuriyetin İlanı

Cemalettin Taşkıran

TBMM’nin Açılışı ve Özellikleri / 309

 

Turan Akkoyun

Tarihî Açıdan I. ve II. TBMM’nin ‘Kurucu Meclis’ Niteliği / 314

 

Nuran Kılavuz

Meclis-i Mebusan’dan Köken Alan Kurucu Meclisi’n Doğuşu ve Türk Tarihindeki Yeri / 322

 

İksan Köse

TBMM’nin Ankara’da Açılması ve İlk Meclis Hükümeti / 335

 

Işıtan Anıl

Meclisin Adı / 345

 

Enis Şahin

Millî İrade’nin Tecelligâhı Olan TBMM’de Cumhuriyetin İlânı / 351

 

Nurhan Aydın – Cansu Barakçin

Yönetim Şekli Olarak Cumhuriyet / 373

 

Hikmet Öksüz – Engin Çağdaş Bulut

TBMM’nin Kuruluş Süreçleri Açısından Çağdaşı Meclislerle (Almanya, Avusturya, Rusya, Polonya) Karşılaştırılması / 383

 

Ayten Sezer Arığ

Milli Mücadeleden Cumhuriyet’e: Ankara’nın Başkent Oluş Süreci / 396

 

Oğuz Aytepe

Millî Mücadele’de Ankara’nın Merkez ve Başkent Olması / 407

 

Nurhan Aydın

Ankara’nın Başkent Oluşu / 413

 

Gökçe Şimşek

Kültür Mirası Olarak Birinci Meclis Binasının Değerleri ve Anlamı / 432

 

TBMM, Demokrasi ve Millî Egemenlik

Mehmet Recai Kutan

Kuruluşunun 100. Yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi / 440

 

Uluç Gürkan

Egemenlik Ulusundur / 448

 

Nevzat Pakdil

Türkiye Büyük Millet Meclisi, Demokrasimizin ve Geleceğimizin Teminatıdır / 451

 

Şevket Bülend Yahnici

Milli Egemenliğin Yüzüncü Yılı / 454

 

Mustafa Oral  

I. TBMM’de Hilafet ve Saltanat Meselesi Üzerine / 457

 

Suna Altan

Çok Partili Hayata Geçişte Ekonomik Kazanımlar ve Kayıplar / 468

 

Osman Akandere

Milli Şef Dönemi Türkiye Büyük Millet Meclislerinin Yapısı ve İşlevi (1939-1945) / 476

 

Nurhan Aydın – Salih Katarcı

Türkiye’de Yaşanan Darbelerin Demokrasiye Etkisi / 490

 

Fatma Acun

Osmanlı’dan Cumhuriyete Milli Egemenlik Kavramının Doğuşu ve Gelişimi / 510

 

Kenan Olgun

Osmanlı Devleti’nden Cumhuriyete Seçim Kültürü (1840-1920) / 519

 

Fahri Maden

Türk Tarihinde Milli Hâkimiyet Fikrinin Tarihi Gelişimi / 541

 

Bengül Bolat

Türkiye’de Kadın Hakları Tarihçesi ve İlk Siyasi Hak: Belediye Seçimlerinde İntihap (Seçme Seçilme) / 557

 

Hatice Altunok – Muaz Ayhan Işık – Fatma Gül Gedikkaya

Türkiye Büyük Millet Meclisinde İlk Kadın Milletvekilleri / 569

 

Ümmügülsüm Candeğer

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı / 575

 

Sinem Şirin

Ulus Devletin Kuruluşu Sürecinde TBMM ve Hükümetin Yargı Yetkisi / 583

 

Şeref İba

Yeni Hükûmet Sistemi Bağlamında Yürütmenin Cezai Sorumluluğu ve Meclis Soruşturması / 596

 

Sibel Demirci

Hürriyet Partisi (1955-1958) / 604

2. Cilt

TBMM 2-112. sayı

 I. ve II. Dönem TBMM’nin Ulusal ve Uluslararası Bazı Faaliyetleri

Giray Saynur Derman

TBMM Dönemi Türk Sovyet İlişkileri ve SSCB Dış Politikası (1917-1925) / 5

 

Ersin Aydın

Türkiye Büyük Millet Meclisi I. Yasama Dönemi (1920-1923) ve Dış Politika, Dış Politikanın Parlamenter Denetimi ile TBMM’nin Dış İlişkileri / 20

 

Yavuz Özgüldür

Milli Mücadele Esnasında İmzalanan İkili ve Çok Taraflı Antlaşmaların Savaşın Gidişatına ve Sonuçlarına Etkisi / 46

 

Mustafa Önge

Erken Cumhuriyet Dönemi’nde Kültür Mirasının Korunması: 1923-1939 / 54

 

Filiz Çolak – Fatih Nacar

I. TBMM’nin Eğitime Bakışı ve Maarif Vekillerinin Çalışmaları (1920-1923) / 75

 

Emine Kısıklı

Kuruluşunun 100. Yılında TBMM’nin Gerçekleştirdiği Önemli Bir İnkılâp; ‘Uluslararası Rakamların Kabulü’ / 93

 

Sadık Sarısaman

Türkiye’de İlk Kadın Parlamenterler ve Meclis’teki Faaliyetleri / 99

 

Nilgün Nurhan Kara

I. TBMM’de Batum Milletvekilleri ve Meclis Faaliyetleri / 117

 

Nurhan Aydın – Zafer Işık

I. TBMM Dönemi’nde Kars Milletvekilleri ve Elviye-yi Selase İçin Yaptıkları Faaliyetler / 130

 

Arzu Boy

TBMM I. Dönem Kars Milletvekillerinden Cavit Bey’in Faaliyetleri / 149

 

Nahide Şimşir

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 2. Dönem Balıkesir Milletvekillerinden Zarbalı Hulusi (Zarplı) Bey ve Faaliyetleri / 162

 

Merve Üner

Ahmet Süreyya (Örgeevren) Bey’in II. TBMM Döneminde Ülke Gündemindeki Önemli Meselelere Dair Faaliyetleri / 171

 

Veysi Akın

TBMM’de Bir Milletvekili Dr. Fuat Umay: Öksüz ve Yetimlere Adanmış Bir Ömür / 179

 

Ali Birinci

Mersinli Cemal Paşa’nın Hayatı ve Hâtıraları Hakkında / 188

 

Çeşitlemeler

Uğur Üçüncü

TBMM’nin İlk Şehit Mebusları / 214

 

Habip Kocaman

TBMM’nin Taltifine Mazhar Şehirler / 226

 

Veysi Akın

İstiklal Madalyası Kanunu ve Kırmızı-Yeşil Şeridli İstiklal Madalyası ile Taltif Edilen

Milletvekilleri / 234

 

Mithat Atabay

Kurucu Meclis ve Kurucu Meclis’te Çanakkale Savaşları’na Katılan Üyeler / 245

 

İrşad Sami Yuca

TBMM’nin Şahsı Manevisine Yönelik İşlenen Bireysel Hakaret Suçları

(1925-1938) / 269

 

Sebahattin Şimşir

Vehbi Koç’un Hatıraları Işığında Meclis’in Açılması ile Siyasi Partilere Dair Yaşadıkları (1920 – 1960) / 282

 

Selçuk Ural – Nesrin Hangül

Atatürk Dönemi Türkiye’de Seçimler ve Kars Milletvekilleri / 287

 

Cihat Yıldırım

İçel ve Mersin Sancaklarında 1. Dönem TBMM Mebuslarının Seçilmesi Üzerine Bir Değerlendirme / 299

 

Serdar Arhan

Millî Eğitim Bakanlığı Öğretim Programlarında ve Ders Kitaplarında Türkiye Büyük Millet Meclisi / 308

 

Bibliyografya Çalışmaları

Oğuz Aytepe

Kuruluşunun 100. Yılında TBMM Bibliyografyası / 342

Fuat Uçar

100. Yılında TBMM ile İlgili Bibliyografya Denemesi / 356

EK

I- Dönem TBMM Albümü TBMM’nin 25. Yıldönümü Anısına 1945’te Basılan Albüm / 387

Tüm Sayılar

2020

Özel Yetenekliler – Tarım Politikaları – TBMM 100. Yılı

 

2019

Kültür Politikaları – Azerbeycan – İlk Dönem Türkçe İslami Eserler

 

2018

Hasan Celâl Güzel – Türk Dili

 

2017

İslam Dünyası – Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi – Misâk-ı Milli

 

2016

Bilim ve Teknoloji – Ortadoğu

 

2015

Kafkaslar – Rumeli ve Balkanlar – Çanakkale

 

2014

Ermeni Meselesi – Türk Eğitimi – Türk Musikisi – Yeni Türkiye

 

2013

Türkçe – Türk Dünyası – Yargı Reformu – Başkanlık Sistemi – Yeni Anayasa