Yeni Türkiye’den
Değerli Okuyucular,
Tarihin akışı içinde ve dünyanın her döneminde, eğitim konusunun, derinliğine ihtisas isteyen bir konu olduğu görülür. İçinde yaşanılan toplum için çok büyük önem arz eden sosyal ve ekonomik değerlerin geleceğe taşınması ve yaşatılması konusu ise, toplumun eğitim seviyesi ile yakından ilişkilidir. Birbirinden farklı kabiliyet ve zekâya sahip bireyler söz konusu olursa konu daha hassas bir özellik arz etmektedir.
Türk Milleti olarak yetenek keşfedip onu eğitmede ve değerlendirmede güçlü bir mirasa sahibiz. “Selçuklular” medrese kurumunun oluşumunda ve gelişiminde önemli bir role sahip olmuşlardır. Maaşlı bilim adamları atayarak dinî bilimler yanında pozitif bilimleri de okutmuşlardır. ‘Ahilik’ teşkilatının askerî, siyasî, sosyal ve eğitim hayatındaki faaliyetleri, topluma kazandırdığı değerler ve özellikle usta-çırak eğitimindeki felsefî anlayışı, tarihimizin gurur duyacağı bir dönemi oluşturmuştur. Özel Yetenekli bireylerin bir ülke için ne ifade ettiğini kadim tarihimizdeki başarılarımız bize göstermiştir. Gerek saray ve hükümet teşkilatında, gerekse orduda önemli bir mevkiye sahip olan “Gulâmlar” da Selçukluların kültür ve medeniyet tarihine önemli katkılar sağlamışlardır.
“Osmanlı Devleti” ise farklı birikimlerden de yararlanarak kendine özgü özel bir eğitim sistemi ve kurumu ortaya çıkarmıştır: ‘Enderûn’… Asıl işlevini Fatih Sultan Mehmet zamanında kazanan Enderûn Mektebi, teorik ve uygulamalı eğitimi ile keşfedilen gençlerin yetenekleri doğrultusunda, çok farklı alanlarda devlete hizmetini sağlamıştır. Devletin en üst makamları keşfedilen bu yeteneklere açılmıştır. Enderûn’daki başarımız başka ülkelerin eğitim sistemlerine de kaynaklık etmiştir.
Bugün dünyanın içinde bulunduğu teknolojik yapı, sanayileşme, hızlı gelişim ve iletişim imkânları ülkelerin ekonomik ve sosyal kalkınmasında, bilgiye ve insana yatırımı ön plana çıkarmıştır. Ancak bu kalkınmanın temelinde, sistematik düşünce yatmalıdır. Kurumsallaşmış bir eğitim sistemi içinde, kamu-özel sektör işbirliğinin, bilim ve sanayi işbirliğine dönüşebilmesi; üniversitelerin, akademik çevrelerin, STK’ların, vakıfların ve organize sanayii bölgelerinin işbirliğinden geçeceği unutulmamalıdır
Bu işbirliği, çocuklarımızdaki mevcut potansiyelleri tespit edecek, geliştirecek, tüm insanlık ve ülkemiz adına büyük bir hizmet sağlayacaktır. Eğitimleri tamamlanan bireylerin bilgilerini geleceğe taşımalarında toplumun sahip olduğu teknolojik yapının önemi inkâr edilemez. Bu noktada çalışma yapan tüm eğitimcilere, özel yetenekli çocuklara ve ailelerine, sosyal ve ekonomik eğitim desteğinin sağlanması fevkalade önemlidir.
***
Özel Yetenekliler tanımlanırken, üstün zekâ ve üstün yetenek kavramları çok fazla kullanılmakta ve bu kavramların birçok tanımı yapılmaktadır. Biz bu sayılarda Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nca (BTYK) yayınlanan Strateji ve Uygulama Plânında kullanılan “özel yetenek” kavramını tercih ettik. Ancak değerli yazarlarımızın makalelerinde tercih ettikleri ve alanyazında da kullanılan “üstün zekâ / yetenek” kavramlarına olduğu gibi yer verdik. Makaleleriyle katkı sağlayan değerli Bakanlarımıza, Bürokratlarımıza, Akademisyenlerimize ve Araştırmacılarımıza teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Bilim, sanat, edebiyat, spor ve diğer alanlardaki özel yetenekli çocuklarımızın eğitimi ile ilgili bugüne kadar yapılan çalışmaları, alınan mesafeyi takdirle karşılıyoruz. Millî Eğitim Bakanlığının çağın gerektirdiği yeterliliklere ulaşmak için yoğun gayret içinde olduğunu görüyor ve biliyoruz. Bu konuda öncü olan Millî Eğitim Bakanımız Sayın Prof. Dr. Ziya Selçuk’a değerli yazılarıyla yaptıkları katkılar için şükranlarımızı sunuyoruz.
En iyi ve en büyük yatırım insana yapılan yatırımdır. Eğitim kurum ve kuruluşlarımızın da bu bilinçle hareket ederek, geleceğin Türkiye’sinin ihtiyacı olan insangücünü yetiştirmede üzerine düşeni yerine getireceğine inancımız tamdır.
Selam, sevgi ve saygılarımla…
Ülker GÜZEL
Ziya Selçuk
Eğitim 2023 Vizyonu Işığında Özel Yeteneklilerin Eğitimi / 7
İsmet Yılmaz
Armağanlı Çocukların Eğitimi / 14
Nabi Avcı
Her Çocuk Biriciktir ve Kendine Göre Yeteneklidir / 18
Hüseyin Çelik
En Büyük Sermaye… / 21
Ümit Davaslıgil
Türkiye’deki Üstün Zekâlı ve Yeteneklilerin Eğitim Serüveni / 25
Dursun Uçan – Murat Gürkan
Üstün Yetenekli Bireylere Eğitim Veren Kurumlar ve Tarihsel Gelişimleri / 34
Halide İncekara
Meclis Araştırma Komisyonu Raporundan Yansımalar / 55
Feyzullah Şahin
Türkiye’de Özel Yeteneklilerin Eğitimi: Politika Belgeleri ve Yasalar Bağlamında Bir Tartışma / 63
Serdar Arhan
Millî Eğitim Şûralarında Üstün Zekâlı / Özel Yetenekli Çocukların Eğitimi ile İlgili Kararlar / 77
Uğur Sak
Üstün Yetenek Kavramının Belirsizliğinden Ortaya Çıkan Bulanık Kuram / 99
Ahmet Bildiren
Üstün Yetenekli Çocukların Tanılanması / 109
Ümit Davaslıgil
Üstün Zekâlı ve Yetenekliler (Özel Yetenekliler) / 117
Tunahan Coşkun
Zekâ, Yetenek Kavramları ve Üstün Yetenekli Çocukların Özellikleri / 144
Hakan Sarı – Tuğba Pürsün
Üstün Zekalı / Üstün Yetenekli Çocuklarla İlgili Eğitsel Durumun Değerlendirilmesi / 152
Abdullah Eker – Hakan Sarı
Yaş Düzeyinin Üstün Yeteneklilerin Tanılanmasına Etkisinin Uzman Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi / 163
Ahmet Kurnaz – Hamza Kaynar
Üstün Zekâlı ve Yetenekli Çocuklar ve Eğitimleri ile İlgili En Çok Sorulan Sorular / 175
Rahile Öztürk
Neden Önemsenmiyorum? / 207
Ayşegül Ataman
Üstün Zekâlıların Eğitiminde Türkiye Hangi Açmazları Halletmek Zorundadır? / 215
Mustafa Ruhi Şirin
Türkiye’de Zekâ ve Yetenek Eğitimi Sarmalı -Kaplumbağa ile Tavşan Masalı- / 228
Mahmut Çitil
Türkiye’de Üstün Yeteneklilerin Eğitimi Nasıl Olmalı? Strateji Belgeleri Işığında Politika Önerileri / 232
Kemal Tekden
Yerüstü Hazinelerimiz (Üstün Zekâlı Çocuklar) / 256
Ahmet Kurnaz
Ülkemizde Üstün Zekâlı ve Yetenekli Öğrenciler İçin Strateji ve Uygulama Önerileri / 262
Tülay Selamoğlu
Tarihî Tecrübemiz Işığında Üstün Yeteneklilerin Tespiti ve Eğitimi / 286
Mehmet Palancı
Üstün Yeteneklilik ve Gerçeklik / 294
Merve Deniz Pak
Güre Üstün Yetenekli Çocuklarla Okul Sosyal Hizmeti Uygulamaları / 299
Rıdvan Karabulut
Armağanlı Çocuklar – ‘Üstün Yetenekli Çocuklar’ / 308
Yakup Öksüz
Üstün Yetenekli Çocuklarımız ve Ülkemizin İmkânları / 310
Hakan Sarı – Abdurrahman Uyanık
Özel Yetenekli Öğrencilerin Psikolojik İhtiyaçlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi / 315
Fatma Altun – Hikmet Yazıcı
Dünden Bugüne Üstün Yeteneklilerle Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetleri / 330
Bahar Uyaroğlu
Özel Yetenekli Çocukların Gelişimsel İhtiyaçları / 347
Mehpare Kınık Ustomar – Atiye Koç
Üstün Potansiyelli Çocukları Tanımak – Anlamak ve TÜZYEV (Farklı Bir Bakış) / 352
Cemre Tatlı
Eş Tanılı Üstün Yetenekliler: İki Kere Farklı Çocuklar / 358
Ercan Öpengin
Özel Yetenekli Öğrencilerin Etiketlenme Olgusu / 362
Uğur Zat
Üstün Zekâlı Çocuklara Akran Zorbalığı / 375
Uğur Zat
Üstün Potansiyelli Çocuklarda Ergenlik Döneminde Öfke, Stres ve Kaygı Üzerine: Duyguların Deşifrasyonu / 378
Necate Baykoç
Bilim ve Sanat Merkezleri BİLSEM, Türkiye’ye Özgün Model / 7
Aykut Yaman – Dilşad Yaman
Ülkemizde Bilim ve Sanat Merkezlerinin Yapı ve İşleyişi Nasıldır? / 14
Ali Rıza Abay – Engin Güneş
BİLSEM Sorunlarına Okul Sosyal Hizmeti Perspektifinden Bir Bakış / 34
Duygu Ün – Yakup Ayaydın
Özel Yetenekli Çocuklara, Eğitimlerine ve BİLSEM’lere Yönelik Veli Görüşleri: Nitel Araştırma / 47
Nüket Afat Özel
Yetenekli Çocukların Gelişiminde Beklenmedik Başarısızlık ve Aile / 62
Uğur Zat
Üstün Potansiyelli Çocuğa Sahip Ebeveynlerde Stres Yönetimi / 71
Uğur Zat
Sihirli Değnekse Eğitim, O Değneği Tutan Ellerdedir Keramet. O Keramet; “Niyet”… / 74
Ömer Ayvaz
Üstün ve Özel Yetenekli Çocuklar (Üstün Zekâlılar) / 76
Gamze Mertol – Hüseyin Mertol
Üstün Yetenekli / Zekâlı Öğrencilerin Sosyolojisi / 80
Ahmet Kurnaz – Canan Şentürk Barışık
Üstün Zekâlı Öğrenicilerde Değerler Eğitimi, Değerler Eğitimine İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri / 84
Filiz Kabapınar
Yapılandırmacı Öğrenme Anlayışıyla İlişkisi Bağlamında Üstün Zekâlılarda Fen Öğretimine Bakmak: Nobel Ödülüne Giden Yolda… / 99
Bestami Buğra Ülger
Üstün Yeteneklilere Yönelik Fen Bilimleri Alanında Yürütülen Etkinlikler / 121
Ayşe Alkan
Özel Yetenekli Öğrencilerin Eğitiminde Algoritma ve Programlama Eğitimi / 137
Mehmet Ali Genç
Sanat Yolculuğunda Üstün Yetenek Keşfi (Tanılanma) ve Eğitimi / 146
Eylem Tataroğlu
Sanat Eğitiminde Üstün Yetenekliler / 162
Ali Öztürk – Rahile Öztürk
Müzik ve Üstün Zekâ / 177
Derya Boçkay
Özel Yetenekli Öğrencilerin Uzaktan Eğitime İlişkin Algıları: Bir Metafor Çalışması / 187
Çağlar Çetinkaya
Üstün Yeteneklilerin Uzaktan Eğitime İlişkin Metaforik Algıları: UYCEP Edu Örneği / 201
Elif Dağlıoğlu
Erken Çocuk Döneminde Üstün Yetenekli Çocuklara Yönelik Programların Temel Özellikleri / 209
Yücel Kabapınar
Üstün Zekâlıların/Yeteneklilerin Kimlik Belirleyen Derslerinde Kanıt Temelli Öğrenme Yaklaşımını Uygulamak: ‘Tam da Bize Göreymiş Bu Yaklaşım’ / 221
Hasret Nuhoğlu
Çocuk Üniversitesinde Eğitim Alan Özel Yetenekli Öğrencilere Yönelik Bir STEM Programının Geliştirilmesi ve Öğrenci Ürünlerinin Değerlendirilmesi / 242
Kemal Yürümezoğlu – Burak Karabey
Çocuklarda Bilim Yoluyla Zekâ ve Yetenek Gelişimini Desteklemek / 257
Bahadır Ayas
Alana Özgü Yaratıcılık: Bilimsel Yaratıcılık Örneği ve Göstergeleri / 266
Derya Boçkay – Yunus Emre Avcu – Zerrin Ay
Üstün Yetenekli Öğrenciler İçin Farklılaştırılmış-Zenginleştirilmiş Öğretim Uygulaması: Şeker Fil Mohini / 278
Şahin Oruç – Sibel Çağır
Üstün Yetenekli Bireyler İçin Eğitmenlerin Etkinlik Önerileri / 291
Faruk Levent
Amerika’da Üstün Yeteneklilere Yönelik Eğitim Politikaları / 318
Erkan Erdik
Güney Kore’de Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Han Nehri Mucizesi: Gezi Notları / 330
Yalçın Dilekli
Türkiye ve Farklı Ülkelerde Üstün Yetenekliler Eğitimine Bakış: Turnayı Gözünden Vurmaya Çalışmak / 364
Vicdan Cevher Kılıç
Macaristan, Polonya, Slovakya ve Çekya’da Üstün Zekâlı ve Yetenekli Bireylerin Eğitim Politikaları ve Uygulamaları / 374
Şerife Bilgiç – Seda Nur Şakar – Mehmet Bıçakçı – Mustafa Baloğlu
Üstün Zekâlı İmajının Çeşitli Dillerdeki Görseller Aracılığı ile Karşılaştırmalı İncelenmesi / 380
Volkan Tatar
‘Özel Yetenekliyim Ben’ / 390
GriCeviz GriCeviz
Bilişsel Beceri ve Zihinsel Gelişim Platformu / 392
Özel Yetenekliler – Tarım Politikaları – TBMM 100. Yılı
Kültür Politikaları – Azerbeycan – İlk Dönem Türkçe İslami Eserler
İslam Dünyası – Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi – Misâk-ı Milli
Kafkaslar – Rumeli ve Balkanlar – Çanakkale
Ermeni Meselesi – Türk Eğitimi – Türk Musikisi – Yeni Türkiye
Türkçe – Türk Dünyası – Yargı Reformu – Başkanlık Sistemi – Yeni Anayasa