Hindistan Türkleri özel sayımızın gayesi çeşitli zaman aralığında Asya’nın kuzeyinden güneyine göç ederek bölgede hâkim güç olmayı başaran Türk devletlerinin geçmişten günümüze uzanan zengin ve köklü siyasi, sosyal ve kültürel bağlarını ortaya koymaktır. Zira Türkler, gittikleri yörelere kendi kültürlerini taşımanın yanında, yöre insanıyla kaynaşan, kültürüyle etkileşime giren uygar bir millettir. Bunun en açık örneğini Hindistan’da görüyoruz. Farklı bir iklim, farklı bir coğrafya ve kültür, farklı etnik yapı ve inanışların olduğu bu bölgede yüzyıllarca ayakta kalabilmiş bir medeniyetin adıdır Türk. Sadece siyasi bir idare olmaktan çıkan Türk devletleri orada sosyal ve kültürel yapıyı yeniden inşa etmiştir.

Bu vesileyle Türklerin ve Hintlilerin kültürel ve tarihi bağlarla birbirlerine bağlı olduklarının altını bir kez daha çizmek istiyoruz.

İçindekiler

Salim Cöhce         Hindistan’da İlk Türk Hakimiyeti: Kuşanlar ve Akhunlar / 7

M.Melis Savaş      Türk Şahi Devleti’nin Menşeî Üzerine Bir Değerlendirme / 14

Vural Öntürk        Gazneliler Devleti’nin Hindistan Kolu (1157-1187) / 20

Abdullah Mohammadi     Sultan Mahmut Gaznevi’nin Dini Siyasetinde Karmatiler / 30

Yasin Tekin           Kuruluş ve Yıkılış Çağı XII. Yüzyılda Hind’te Türk Varlığına Dair / 38

Nesrin Yılmaz                   Siyasal Gücün Anahtarı Tarikatlar: Şemseddîn İltutmuş Dönemi (1211-1236) / 48

Bilal Koç    Hindistan’daki Türk Devletleri: Delhi Türk Sultanlığı Dönemi (1206-1414) / 63

Zeynep Cevahirefendioğlu           Hint Yarımadasında Bir Türk Devleti: Tuğluklar ve Kültürel Mirası / 106

Fatih Orta             Hindistan’da Son Çağataylı: Tarmaşirin Han’ın Hindistan Seferi / 110

Neslihan Durak    Delhi Türk Sultanlarının Dinî Politikası / 115

Azmi Özcan          Türk İslâm Tarihinin Kayıp Parçası: Hindistan / 124

Enver Konukçu     Bâbürlüler: “Hindistan’daki Temürlüler” / 129

Mehmet Alpargu   Bâbür’ün Hindistan’daki Fetih Faaliyetlerine Genel Bir Bakış / 150

Yusuf Ziya Söylemez         Hindistan’da Bir Türk Hükümdarı: Cihangir Şah ve Dönemi (1605-1627) / 157

H.Hilal Şahin        Babürlülerde Hâkimiyetin Kaynakları ve Yönetim Felsefesi / 171

Hami Demir          Bâbürlü Devletinin Sosyo-Kültürel Yapısı Üzerine Bir Değerlendirme / 179

Vedat Meral          Hatırat ve Mektuplar Işığında Bâbürlülerde “Kut” İnancı / 190

Emre Yürük          Hindistan’da Rûmîler / 204

Simone Costanzo-(ing)     Clash of Two Worlds / 211

Şengül Demirel     Hindistan’da Türk Kültürünün İzleri: Tarih ve Etkileşim / 220

Nevzat Özkan       Türk Dilinin Çekildiği Önemli Bir Saha: Hindistan / 230

Ali Fuat Bilkan               Hindistan’da Çağatay Türkçesi / 236

Fikret Türkmen     Hint-Türk Folklor Etkileşimi / 245

İnci Macun           Hindistan’da Türk-Müslüman Mimari ve Resim Sanatı / 251

Nuran Sarıcı Doğan         Bâbürlüler Dönemi Mezheplerüstü Bir Din Anlayışı Modeli: Muhaddis Şah Veliyyullah Dihlevî / 262

Önsöz

Değerli okuyucular,

Yeni Türkiye Dergisi olarak bugüne kadar Türk tarihi, dili, kültürü ve sanatı üzerine birçok özel sayı yayınladık. Emsalsiz medeniyetimizi gün yüzüne çıkarmanın yanında; Türk devletlerinin siyasi, ekonomik ve sosyo-kültürel birlikteliği için de çeşitli akademik çalışmalara imza attık.

Türkiye’de Türk tarihi ile ilgili araştırmalarının büyük bir çoğunluğu Osmanlı coğrafyası ve Orta Asya üzerinde yoğunlaşırken, Hint coğrafyası Türk tarihi çalışmalarında ihmal edilmiş bir alan olarak kalmıştır. Türk – İslam tarihinin önemli bir parçası olan Hindistan’a dair literatür ve bilgi birikimi Türklerin bölgeyle ilişkileri, burada kurdukları devletler, kültürel ve siyasi katkıları derinlemesine incelemeyi gerektirmektedir. Nitekim günümüzde Hint alt kıtasında bulunan devletlerin teşekkülünde bölgede kurulmuş Türk devletlerinin önemli bir rol oynadığı kabul edilmektedir.

Türklerin bu geniş coğrafyayla irtibatı M.Ö. 1000’li yıllardan itibaren başlamış olup XIX. yy.’ın ortalarına kadar farklı adlarla anılan Türk devletleri tarafından sürdürülmüştür. İslamiyet öncesi dönemde Sakalarla başlayan Türk hâkimiyeti, sırasıyla Yüeçiler, Kuşanlar, Akhunlar ve Türkşahiler adlarıyla iktidar olan devletler tarafından devam ettirilmiştir.  X. yy.’ın sonlarından itibaren ise Gazne başkent olmak üzere bugünkü Afganistan’ın önemli bir kısmında Gazneliler adıyla kurulan yeni devlet; bölge Türklüğünün temsilcisi olmayı başarırken, Gaznelilerin iktidarını müteakip Gurlu Meliklerinin bölgedeki faaliyetleri Hindistan Türklüğü açısından yeni siyasi gelişmelere imkân sağlamıştır. XVI. yüzyılın başlarında ise Babür’un Panipat’ı fethiyle birlikte Hindistan’da yeni bir Türk devletinin temelleri atılmıştır. Hindistan, Babürlüler döneminde çağın en önemli kültür ve medeniyet merkezlerinden biri olmuştur.

***

Hindistan Türkleri özel sayımızın gayesi de çeşitli zaman aralığında Asya’nın kuzeyinden güneyine göç ederek bölgede hâkim güç olmayı başaran Türk devletlerinin geçmişten günümüze uzanan zengin ve köklü siyasi, sosyal ve kültürel bağlarını ortaya koymaktır. Zira Türkler, gittikleri yörelere kendi kültürlerini taşımanın yanında, yöre insanıyla kaynaşan, kültürüyle etkileşime giren uygar bir millettir. Bunun en açık örneğini Hindistan’da görüyoruz. Farklı bir iklim, farklı bir coğrafya ve kültür, farklı etnik yapı ve inanışların olduğu bu bölgede yüzyıllarca ayakta kalabilmiş bir medeniyetin adıdır Türk. Sadece siyasi bir idare olmaktan çıkan Türk devletleri orada sosyal ve kültürel yapıyı yeniden inşa etmiştir.

Bu vesileyle Türklerin ve Hintlilerin kültürel ve tarihi bağlarla birbirlerine bağlı olduklarının altını bir kez daha çizmek istiyoruz.

***

Özel sayılarımıza ilgileri yanında, Türk Dünyasına yönelik çalışmalarıyla bizi onurlandıran, yurt içinden ve yurt dışından özverili katkılar sunan her bir akademisyen, araştırmacı ve yazarlarımıza şükranlarımızı sunuyoruz. Bu sayının editörlüğünü üstlenerek büyük emek veren değerli hocamız Prof. Dr. Neslihan Durak’a da ayrıca müteşekkiriz.

Hindistan Türkleri Özel Sayımızın literatüre önemli bir katkı sunacağını umuyor, Türk tarihini ve kültürünü gelecek nesillere aktarmanın en önemli aracı olan bu tür çalışmaların artarak devam etmesini diliyoruz.

Selâm, sevgi ve saygılarımla.

Ülker GÜZEL